Sankcja kredytu darmowego
Zastosowanie sankcji kredytu darmowego w praktyce
Konsekwencją zastosowania sankcji darmowego kredytu zgodnie z art. 45 Ustawy o kredycie konsumenckim jest pozbawienie kredytodawcy przychodu, który planowany był w związku z zawarciem danej umowy kredytowej. Innymi słowy, bank lub firma pożyczkowa nie zarobi nic na udzielonym kredycie lub pożyczce. Kredytobiorca zwraca wtedy jedynie kapitał, o czym dokładniej jeszcze napiszemy.
Sankcja kredytu darmowego pozbawia kredytodawcę wszystkich przychodów. Przez nie rozumie się między innymi odsetki od kredytu, wszelkie opłaty, prowizje, inne koszty itd.
Uprawnienie do skorzystania z sankcji kredytu darmowego powstaje już w chwili, gdy kredytodawca naruszy obowiązek objęty tą sankcją. Jednak trzeba pamiętać, że zgodnie z art. 45 ust. 5 Ustawy o kredycie konsumenckim prawo do sankcji kredytu darmowego wygasa po roku od dnia wykonania umowy (spłata ostatniej raty zobowiązania). Po tym terminie konsument nie może skorzystać z sankcji. Roczny okres wprowadzono po to, aby lepiej chronić interesy konsumenta, który przecież z opóźnieniem może dowiedzieć się o zaistnieniu naruszenia w umowie kredytowej.
Co to jest sankcja kredytu darmowego?
W Polskim prawie funkcjonują sankcje prawne, które można zastosować, gdy podmiot gospodarczy narusza indywidualne interesy konsumenta. Przy czym nie chodzi tutaj o postępowanie reklamacyjne czy rękojmię. Dobrym przykładem takich sankcji jest istniejąca w relacjach kredytowych sankcja kredytu darmowego. Jej skutkiem jest pozbawienie kredytodawcy (odnosi się to także do pożyczkodawców) przychodów, jakie ten spodziewał się otrzymać z tytułu umowy kredytowej. Przyczyną natomiast jest naruszenie obowiązków wynikających z przepisów prawa.
Sankcja kredytu darmowego pojawiła się w polskim prawodawstwie najpierw w art. 15 Ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim, a obecnie jej zasady i zakres określa art. 45 Ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Zmiana została spowodowana koniecznością implementacji na polskim gruncie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki (szczególnie art. 23).
Sankcja kredytu darmowego ma zastosowanie jedynie do kredytu konsumenckiego (kredyty gotówkowe, samochodowe, karty kredytowe). Chodzi tutaj o zobowiązania, których wysokość nie przekracza 255 550 zł (może być równowartość w obcej walucie.
Jakie praktyczne konsekwencje w umowie powoduje sankcja kredytu darmowego
Skorzystanie z sankcji kredytu darmowego ma określone konsekwencje dla umowy kredytowej i tak naprawdę zmienia jej treść. Przede wszystkim wygasają wszelkie roszczenia zapisane w umowie, a dotyczące odsetek i kosztów związanych z udzieleniem i obsługą kredytu konsumenckiego (o wyjątkach od tej reguły napisaliśmy już wcześniej). Mało tego, jeśli wspomniane odsetki lub koszty zostały już zapłacone przez konsumenta, teraz on ma roszczenia wobec kredytodawcy o zwrot poniesionych płatności jako nienależnych świadczeń.
Do tego te roszczenia stają się wymagalne natychmiast po złożenia u kredytodawcy wezwania do zapłaty zgodnie z art. 455 Kodeksu cywilnego. Należy jednak pamiętać, że te roszczenia przedawniają się po 10 latach zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego.
Jak wygląda spłata kredytu w przypadku przyznania sankcji kredytu darmowego
Kredytobiorca musi pamiętać, że zastosowanie sankcji kredytu darmowego nie oznacza, iż nie trzeba zwracać w ogóle pieniędzy kredytodawcy. Sama sankcja nie powoduje bowiem wygaśnięcia obowiązku kredytobiorcy zwrotu pożyczonego kapitału w formie kredytu konsumenckiego. Co więcej, pieniądze muszą zostać zwrócone w terminie określonym w zawartej umowie kredytowej, ale już oczywiście bez odsetek.